- ελαία
- Ονομασία αρχαίων πόλεων.
1. Παραλιακή πόλη στην Αιολίδα της Μικράς Ασίας. Σύμφωνα με την παράδοση, η πόλη υπήρξε αποικία των Αθηναίων, την οποία ίδρυσαν κατά την επιστροφή τους από τον Τρωικό πόλεμο, με πρώτο οικιστή τον Μενεσθέα. Βρισκόταν κοντά στο σημερινό Κλισέκιοϊ, στα νότια των εκβολών του Κάικου, στον Ελαΐτη κόλπο. Αναπτύχθηκε πολύ κατά την ελληνιστική εποχή ως επίνειο της Περγάμου. Το 190 π.Χ. πολιορκήθηκε από τον Αντίοχο της Συρίας και το 90 μ.Χ. καταστράφηκε από σεισμό. Από επιγραφή, φαίνεται πως κατά τον 2o αι. στην Ε. υπήρχε ιερό του Ασκληπιού, πρυτανείο και βασιλική στοά. Η πόλη διατηρήθηκε έως τα μεσαιωνικά χρόνια και ήταν μάλιστα και έδρα επισκοπής, εξαρτημένης από τη μητρόπολη της Εφέσου. Σώζονται λίγα ερείπια του τείχους της και ελάχιστα από τα έργα του λιμανιού της.
2. Πόλη στην Κρήτη η οποία βρισκόταν ανάμεσα στις πόλεις Κίσσαμο και Φαλάσαρνα. Πολλοί την τοποθετούν στις πλαγιές ενός λόφου, γνωστού ως Προφήτης Ηλίας, που βρίσκεται στον σημερινό νομό Χανίων.
* * *και ελιά, η (AM ἐλαία, Α. αττ. τ. ἐλάα)βλ. ελιά.
Dictionary of Greek. 2013.